اهم اخبار و تحولات حوزه سرکنسولگری و حمل و نقل و انرژی جمهوری قزاقستان

(هفته اول شهریور 1403)

راه اندازی پایگاه اطلاع رسانی "Otpannews.kz" در منطقه مانگیستائو

     23آگوست2024 رسانه جمعی جدیدی در فضای رسانه ای قزاقستان متولد شد. درگاه اطلاع رسانی «Otpannews.kz» در هلدینگ رسانه ای «مانگیستائو مدیا» ارائه شد. سایت جدید مطابق با نیازهای روز و سلیقه مخاطب طراحی شده است. این پرتال به زبان‌های قزاقستانی، روسی و انگلیسی می‌باشد. در این مراسم شخصیت های عمومی، نمایندگان کنسولگری‌های خارجی، روسای احزاب، نهادها و نمایندگان مجلس، روزنامه نگاران و وبلاگ نویسان شرکت داشتند. آیدا بالاوا، وزیر فرهنگ و اطلاعات جمهوری قزاقستان با ارسال پیامی تلگرامی، افتتاح پرتال جدید اطلاعاتی را تبریک گفت. وزیر در این تبریک بر اهمیت اطلاع رسانی در منطقه تاکید کرد. به گفته گلمیرا آبشوا، مدیر مانگیستائو مدیا، این سایت Otpantau نامگذاری شده است، نام بلندترین نقطه در مانگیستائو. این مکان تاریخی مکان مقدسی بوده که مردم مانگیستائو را به یک هدف و منفعت مشترک رسانده و الهام بخش برای کشور است. گلمیرا آبیشوا گفت: برخلاف سایر مناطق، تعداد رسانه‌های جمعی از جمله سایت های اینترنتی در مانگیستاو کم است. ما پروژه جدید خود را برای پر کردن این خلاءها اجرا کردیم. پرتال جدید اطلاعاتی توسط خبرنگاران باتجربه و خبرنگاران جوان پرشور تشکیل شده است.وی گفت: یکی دیگر از نوآوری‌های Otpannews.kz ادغام با رادیوZholbayan  است. اکنون اخبار سایت به گوش شنوندگان رادیو نیز می‌رسد. تیلهگن آبیشف، معاون استاندار منطقه ، صابر آدای، شاعر و چهره پرافتخار قزاقستان، برنده جایزه بین‌المللی «آلش» و برنده جایزه رییس جمهور، در این مراسم حضور داشته و ضمن تبریک، به ایراد سخنرانی پرداختند.

https://mangystaumedia.kz/kk/zhanalyktar/mangystauzhanalyktary/mangistau_oblisinda_%22otpannews_kz%22_akparattik_sayti_iske_kosildi

ضرورت جذب سرمایه گذار برای پروژه‌های در حال ساخت مانگیستائو

     در 26 آگوست2024، در جلسه استانداری به ریاست نورداولت قیلیبای، نتایج توسعه اجتماعی-اقتصادی استان در 7 ماه گذشته سال میلادی و وظایف آتی مورد بحث قرار گرفت. بر اساس اعلام اداره کل اقتصاد و برنامه‌ریزی بودجه، پویایی مثبت شاخص‌های کلان در بخش‌های صنعت، تجارت، ساختمان، اطلاعات و ارتباطات مشاهده می‌شود. زمینه‌های اصلی توسعه منطقه عبارتند از صنایع تبدیلی، گردشگری، کسب و کارهای کوچک و متوسط، حمل و نقل و لجستیک و مجتمع کشت و صنعت.

     برای اینکه انگیزه جدیدی به توسعه پایدار این مناطق داده شود، جذب سرمایه گذاری در منطقه ضروری است. به عنوان مثال، مجموعه ای متشکل از 43 پروژه سرمایه گذاری تا سال 2026 در این منطقه ایجاد شده است. در صورت اجرای موفقیت آمیز پروژه‌های برنامه ریزی شده، پیش بینی می‌شود 670 میلیارد تنگه در اقتصاد منطقه سرمایه گذاری شود. به ویژه در سال جاری برنامه ریزی شده که 17 پروژه راه اندازی و برای 430 شغل جدید ایجاد شود. در دوره گزارش، حجم سرمایه گذاری در سرمایه ثابت به 480.4 میلیارد تنگه و شاخص حجم فیزیکی واقعی به 89.3 درصد رسید. همچنین بر اساس نتایج 7 ماهه، 15.8 میلیارد تنگه محصول در بخش کشاورزی منطقه تولید شده است. استاندار در جمع بندی این نشست دستور افزایش میزان جذب سرمایه گذاری در منطقه و تولید محصولات داخلی در حوزه کشاورزی و تسریع در اجرای پروژه‌ها در بخش های مختلف اقتصاد را صادر کرد.

https://otpannews.kz/ru/news/329

 ورود کارآفرینان تایوانی به بازار مانگیستائو

     تولیدکنندگان تایوانی آماده همکاری با کارآفرینان مانگیستائو هستند. پنگ هسین هوی، رییس دفتر نمایندگی مرکز تجارت تایوان در آلماتی، در دیدار با رشید موستفایف رییس اتاق کارآفرینان منطقه مانگیستائو، این مطلب را بیان کرد. وی افزود: هر سال نمایشگاهی در تایوان در چندین منطقه برگزار می‌شود.ما به نوبه خود می‌توانیم فناوری اطلاعات و ارتباطات، تولید هوشمند، انرژی سبز، الکترونیک و بهداشت، پزشکی، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، کشاورزی، منسوجات، تجهیزات ورزشی را ارائه دهیم. علاوه بر این، ما توانایی برگزاری نمایشگاه و همایش را داریم. علاوه بر این، مقامات مرکز تجارت تایوان می‌گویند که آنها قادر به تامین قطعات خودرو در بازار منطقه هستند. به گفته آنها، اکنون تاجران مانگیستائو قطعات خودرو ساخت تایوان را از طریق یک واسطه خریداری می‌کنند. ما می‌توانیم برای چنین کارآفرینانی فرصت خرید مستقیم از کارخانه را ایجاد کنیم. بهای تمام شده کالایی که از طریق یک واسطه عرضه می‌شود بیش از حد قیمت گذاری شده است. علاوه بر این، شرکت هایی داریم که دستگاه‌های رایانه ای برای نظارت بر خطوط لوله نفت تولید می‌کنند. پنگ شین هوی افزود: ما فکر می‌کنیم که چنین محصولی به ابزاری ضروری برای تولید در منطقه مانگیستائو تبدیل خواهد شد.

     رشید موستفایف در این دیدار گفت که او کالاهایی را از بازار تایوان به کارآفرینان منطقه ای عرضه خواهد کرد: ما پتانسیل بازار خرید تایوان را تحسین می‌کنیم و آماده هستیم تا کارآفرینان منطقه خود را با کار مرکز خرید شما آشنا کنیم. اگر تاجر یا شرکتی علاقه نشان دهد، ما اقدامات خاصی را برای همکاری انجام خواهیم داد.

https://otpannews.kz/ru/news/396

 پیدا شدن بقایای خزندگان و کوسه‌های باستانی در منطقه آتیرائو

     تحقیقات دیرینه شناسی در رشته کوه‌های منطقه آتیراو آکگرشین، آکتولاگای، کویکارا، ایمانکارا، شولکارا انجام شد. اعضای این گروه، در مکان‌های مشخص شده، مهره‌های خزندگانی را که 160 میلیون سال پیش زندگی می‌کردند و همچنین دندان‌های کوسه‌هایی را که 50 میلیون سال پیش می‌زیستند، کشف کردند.

     پروفسور کاژیمورات آخمدنوف، رییس گروه دیرینه شناسی که از سوی موزه منطقه ای تاریخ و فرهنگ شناسی محلی آتیرائو به این پروژه اعزام شده بود، گزارش داد که در 7 تا 18 آگوست2024، تحقیقاتی در توده‌های گچی رشته کوه آکرگشین، آکتولاگای، کویکارا، ایمانکارا و شولکارا انجام شد. با استفاده از روش دیرینه شناسی صحرایی و اتاقی، 511 نمونه دیرینه فون و دیرینه فلور جمع آوری شد. از این تعداد، 259 نمونه متعلق به مهره داران، 229 نمونه متعلق به بی مهرگان، 18 نمونه به فسیل، بقایای فسیلی منحصر به فردی از دوره کرتاسه بالایی دوران مزوزوئیک یافت شد. در این قلمرو، مهره‌های خزندگانی که 160 میلیون سال پیش می‌زیستند، دندان‌ها و مهره‌های کوسه‌های پالئوژن، باله‌های دم ماهی، نمونه‌های فسیل شده درختان، دندان‌های کوسه‌هایی از گونه ipuriotodus که 50 میلیون سال پیش می‌زیستند، و همچنین قطعاتی از بلمنیت ها، دوکفه ای‌ها، خارپشت های دریایی کشف گردید.به گفته وی، یک مکان منحصر به فرد برای یافته‌های دیرینه جانوران، تپه شولکار در منطقه ژائولی است. این مکان در 130 کیلومتری جنوب شرقی مرکز منطقه شهرستان کولساری قرار دارد.

     آخمدنوف می‌گوید در آینده، لازم است در موردگونه‌هایی از حیوانات که میلیون‌ها سال پیش در قلمرو منطقه آتیرائو زندگی می‌کردند، کارهای تحقیقاتی بیشتری انجام پذیرد. پیش از این در این منطقه و در شهر قرون وسطایی سرایشیک، یک مقبره باستانی به نام دروموس پیدا شده است.

https://azh.kz/ru/news/view/105635

 افزایش حضور بزرگترین شرکت نفتی چین در قزاقستان

       CNPC بزرگترین شرکت نفت و گاز چین، در حال بررسی استراتژی جهانی خود بوده و قزاقستان یکی از نقش های کلیدی را در آن ایفا خواهد کرد.CNPC، پیشرو در تولید نفت در سراسر آسیا، قصد دارد در پروژه‌های تولید گاز مایع و حفاری در اعماق دریا سرمایه گذاری کند. لیو ریکوان، مدیر موسسه تحقیقات اقتصادی و فناوری CNPC اعلام کرد به دلیل کاهش تولید در چین، این شرکت مجبور شده به دنبال فرصت های سرمایه‌گذاری جدید و توسعه پروژه‌های خارجی باشد.

     CNPC غول نفت و گاز چین همانند دو دهه پیش که پترو قزاقستان را خرید، دوباره شروع به سرمایه گذاری در پروژه‌های بزرگ خواهد کرد. این بدان معناست که قزاقستان فرصتی برای جذب سرمایه گذاری بیشتر دارد. به گفته لیو ریکوان، شرکت چینی انتظار دارد سرمایه‌گذاری در پروژه‌های گاز طبیعی مایع در قطر را افزایش دهد، فرصت‌های حفاری در اعماق دریا در گویان را بررسی کند و فعالیت خود را در کشورهایی که قبلاً در آنجا حضور داشته، افزایش دهد. خبر خوب دیگر برای قزاقستان این است که به دلیل تحریم ها علیه ایران، روسیه و ونزوئلا، CNPC به تجارت در این کشورها فکر نخواهد کرد، بلکه قراردادهای موجود از جمله در قزاقستان را تمدید می‌کند. این در راستای استراتژی CNPCمی‌باشد که به دنبال به حداکثر رساندن تولید نفت از میادین قدیمی است.لازم به ذکر است یکی از پروژه‌های جدید CNPC در قزاقستان ساخت نیروگاه بادی 400 مگاواتی بوده که توافق مربوطه در سفر شی جین پینگ به آستانه در اوایل ماه جولای2024 امضا شد.

https://orda.kz/krupnejshaja-neftjanaja-kompanija-kitaja-rasshirit-prisutstvie-v-kazahstane-390989/

کاهش تولید نفت KazMunayGas به دلیل تعمیرات میدان تنگیز وکاشاگان

     شرکت ملی نفت و گاز KMG به طور مداوم به تعهدات تولید نفت خود تحت توافق اوپک پلاس و سهمیه‌های تعیین شده توسط وزارت انرژی قزاقستان، پایبند است. در حال حاضر کارهای تعمیر و نگهداری در خطوط تولید تنگیز در حال انجام و کارهای تعمیر و نگهداری پروژه کاشاگان در مهرماه برنامه ریزی شده است.این اقدامات منجر به کاهش قابل توجه تولید هم راستا با سهمیه‌های مصوب تولید نفت خواهد شد.

     وزارت انرژی در 22 اوت2024 اعلام کرد قزاقستان طرح جبران خسارت خود را از جمله برای تولید مازاد در ماه ژوئیه به روز کرده و آن را به دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) ارائه کرده است.سود خالص KazMunayGas در ژانویه تا ژوئن2024 به 549.5 میلیارد تنگه (1.14 میلیارد دلار آمریکا) رسید.

https://astanatimes.com/2024/08/kazmunaygas-reduces-oil-production-due-to-repairs-at-tengiz-kashagan-fields/

افزایش دو برابری در حمل و نقل کالای دریایی و ساحلی قزاقستان

     از ژانویه تا ژوئیه2024، حجم حمل و نقل بار دریایی و ساحلی قزاقستان به 1.6 میلیون تن رسید که 2.1 برابر نسبت به مدت مشابه در سال 2023 افزایش یافته است. حجم حمل و نقل امسال از ارقام سالانه ثبت شده در پنج سال گذشته فراتر رفت. پیش از این، ارقام بالاتری فقط قبل از سال 2014 ثبت شده بود. گردش کالای حمل و نقل دریایی و ساحلی نیز افزایش یافته و به 966 میلیون تن رسید که بالاترین میزان از سال 2020 است.

این رشد در حمل و نقل کالای دریایی و ساحلی توسط مسیر حمل‌ونقل بین‌المللی ترانس خزر (TITR)، که چین را از طریق حمل‌ونقل ریلی و دریایی به اروپا متصل می‌کند، بوجود آمده است. بنادر کوریک و آکتائو نقش مهمی در این مسیر دارند. تا سال 2025، یک هاب کانتینری جدید در بندر دریایی آکتائو تا 300000 واحد (کانتینر20فوتی)TEUرا اداره می‌کند. رییس جمهور توقایف هدف خود را برای افزایش ترافیک محموله در امتداد TITR به 500000 TEU در سال 2030 تعیین کرده است.

     درهفت ماه ابتدایی سال2024، بر اساس اعلام EnergyProm، بندر شانگهای در چین با جابجایی 49 میلیون TEU محموله به عنوان شلوغ ترین بندر جهان شناخته شد. پس از آن بندر سنگاپور با 39 میلیون TEU قرار دارد. بنادر چینی نینگبو-ژوشان (35.3 میلیون TEU)، شنژن (26.9 میلیون TEU) و چینگدائو (26.4 میلیون TEU) در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته اند. بندر روتردام در هلند با 13.4 میلیون TEU تنها بندر غیر آسیایی می‌باشد که در میان ده کشور برتر، در رتبه دهم قرار گرفته است.

https://astanatimes.com/2024/08/kazakhstan-sees-twofold-increase-in-sea-and-coastal-cargo-transportation/

مشخص شدن شرکت های سازنده نیروگاه هسته ای در قزاقستان

     دولت قزاقستان پیش نویس قطعنامه ای را در مورد برگزاری همه پرسی در مورد ساخت نیروگاه هسته ای تصویب کرد. تیمور ژانتیکین، مدیر کل نیروگاه‌های هسته ای قزاقستان، شرکت هایی را که می‌توانند فناوری‌های ساخت نیروگاه‌های هسته ای در قزاقستان را تامین کنند، اعلام کرد. به گفته وی، قزاقستان در سال 2019 پیشنهادهای فنی و تجاری غیر الزام آور را از پیشرفته ترین تامین کنندگان خارجی فناوری هسته ای دریافت کرد. در نتیجه، 13 پروژه راکتور مدرن از شش فروشنده از چین، کره جنوبی، روسیه، فرانسه و ایالات متحده آمریکا انتخاب شدند. ژانتیکین گفت: «برای ارزیابی اولیه فناوری‌های پیشنهادی، ما سیستم ارزیابی خود را بر اساس تجربیات جهانی و توصیه‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) توسعه دادیم و متعاقباً، این سیستم توسط شرکت مهندسی معروف Assystem تأیید شد. چهار شرکت خارجی زیر می‌توانند این پروژه را به سرانجام برسانند.

• شرکت چینی CNNC با راکتور HPR1000;
• KHNP کره ای با راکتورهای APR1000 و APR1400؛
• Rosatom روسی با VVER-1200؛
• EDF فرانسوی با تکنولوژی EPR1200.

     ژانتیکین گفت اگر تصمیم مثبتی در پی رفراندوم گرفته شود، وظیفه مهم بعدی انتخاب یک تامین کننده خاص فناوری هسته ای و توسعه مشترک یک مطالعه امکان سنجی برای این پروژه است. با در نظر گرفتن عوامل طبیعی و اقلیمی، ویژگی‌های سیستم انرژی و کمبود پیش بینی شده برق، کارشناسان به نتایج زیر رسیده اند:

• مکان توصیه شده برای نیروگاه هسته ای منطقه دریاچه بلخاش در نزدیکی روستای اولکن در منطقه آلماتی است.
• ظرفیت توصیه شده یک واحد تا 1.4 گیگاوات است.
• ظرفیت کل ایستگاه - تا 2.8 گیگاوات؛

https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/stalo-izvestno-kto-mojet-postroit-aes-v-kazahstane-546025/

گسترش سرمایه گذاری شرکت های آلمانی در قزاقستان

     هیئت شرکت ملی سرمایه گذاری قزاقستان به رهبری یرژان یلکیف در روزهای 19 تا 21 اوت 2024 به آلمان سفر کرد تا با روسای شرکت های بزرگ آلمانی گفتگو کند. زیگمار رومهیلد، مدیر کل WIS Kunststoffe GmbH، در مورد برنامه‌هایی برای تولید ترکیبات و پلاستیک در منطقه آتیرائو پیشنهاداتی ارائه داد. هدف این شرکت عرضه محصولات به شرکت های قزاقستان و بازار اروپا با هدف قرار دادن صنایع غذایی، شیمیایی و خودروسازی است. این شرکت در حال حاضر در حال انجام تحقیقات بازار است. اسون لیندینگ، مالک گروه LINDIG، از برنامه‌های خود برای ساخت هواپیماهای فوق سبک سری CT در قزاقستان خبر داد. این پروژه در ابتدا بر روی مونتاژ هواپیماها متمرکز خواهد شد و برنامه‌هایی برای افزایش بومی سازی در منطقه ویژه اقتصادی (SEZ) در آلماتی در طول زمان خواهد بود. فلایت دیزاین قزاقستان، سرمایه گذاری مشترک با گروه ویراژ، اکنون در حال کار بر روی اخذ مجوزهای لازم دولتی است.

      یورگن بوچر مدیر کل Enertec Group GmbH در مورد امکان افتتاح تولید تجهیزات برق این شرکت در قزاقستان با افزایش تقاضا برای تاسیسات مستقل شرکت در میان موسسات پزشکی، مزارع کوچک و تاسیسات صنعتی بحث کرد. یورگن وستفال، معاون ارشد Schüco International KG، بر پتانسیل قزاقستان برای تبدیل شدن به یک رهبر در توسعه متالورژی سبز، تأکید کرد. شوکو به عنوان یک تولید کننده عمده پروفیل های آلومینیومی و تامین کننده ضروری در صنعت ساخت و ساز در آسیای مرکزی، به دنبال همکاری با شرکت های ساختمانی قزاقستان در اجرای پروژه‌ها است.

     یورگن گروتزباخ، مدیر عامل کنسرسیوم هانزا، برنامه‌هایی را برای توسعه زیرساخت های حمل و نقل قزاقستان به اشتراک گذاشت. این کنسرسیوم در نظر دارد یک فرودگاه بین‌المللی باری-مسافری در منطقه خرگوس – ایسترن گیت بسازد. مدیر عامل هلدینگ انرژی سبز GmbH آندریاس رنکر برنامه‌هایی را برای اجرای پروژه‌های انرژی در قزاقستان تشریح کرد. این شرکت با اداره منطقه ای کیزیلوردا توافقاتی دارد و در حال آماده سازی اسناد برای مزایده پاییزی آتی است و پس از آن اجرای پروژه در مقیاس کامل را آغاز خواهد کرد.

https://astanatimes.com/2024/08/german-companies-expand-investment-presence-in-kazakhstan/

امضاء چندین موافقت نامه همکاری میان قزاقستان و آلمان

     همتایان قزاقستانی و آلمانی در جریان سفر کاری کانات بوزومبایف معاون نخست وزیر قزاقستان به آلمان، در مورد پروژه‌های جدید برای تقویت همکاری کشاورزی و اطمینان از آبیاری کارآمد و حفظ آب به توافقاتی دست یافتند.در دیدار بوزومبایف با ینس براندنبورگ، معاون پارلمانی وزیر آموزش و تحقیقات فدرال، طرفین در مورد امکان آموزش مشترک برای کارکنان حرفه ای در بخش آب به تبادل نظر پرداختند. به گزارش سرویس مطبوعاتی نخست وزیر در 23 اوت2024، طرف آلمانی تمایل خود را برای انتخاب دانشگاهی برای مشارکت آینده با دانشگاه ملی جدید مدیریت آب و آبیاری قزاقستان در تاراز ابراز کرد.

     در ادامه این سفر کاری، هیئت های دو کشور چندین موافقت نامه همکاری امضا کردند:

• یادداشت تفاهم بین وزارت کشاورزی جمهوری قزاقستان و موسسه مستقل مسائل زیست محیطی (آلمان)؛
• تفاهم نامه بین وزارت منابع آب و آبیاری جمهوری قزاقستان و شرکت آب آلمان؛
• تفاهم نامه بین وزارت منابع آب و آبیاری جمهوری قزاقستان و شرکت با مسئولیت محدود "INNARI Innovative Natural Irrigation"؛
• تفاهم نامه بین مؤسسه تحقیقاتی قزاقستان مدیریت آب LLP و مؤسسه مستقل مسائل زیست محیطی آلمان؛
• یادداشت تفاهم بین وزارت کشاورزی جمهوری قزاقستان و موسسه مستقل مسائل زیست محیطی آلمان.

https://astanatimes.com/2024/08/kazakhstan-germany-to-launch-new-initiatives-in-agriculture-water-management/

دلایل کم عمق شدن دریای خزر از نظر یک کارشناس روسی

     دانشمندان کم عمق شدن دریای خزر را با کاهش میانگین بارندگی سالانه در حوضه ولگا به دلیل تغییر جهت طوفان‌ها مرتبط می دانند. این نظر توسط ولادیمیر اوشیوتسوف( Ushivtsev ) محقق برجسته در مرکز علمی جنوبی آکادمی علوم روسیه بیان شده است. 27آگوست2024، ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، در دیدار با ایگور بابوشکین، فرماندار منطقه آستاراخان، دستور تحلیل علمی جهت مطالعه علت کم عمق شدن دریای خزر را صادر کرد.

    از نظر این محقق، دلایل در درجه اول تغییرات آب و هوایی است: حدود 20 سال پیش ما مدام طوفان‌هایی از اقیانوس اطلس دریافت می‌کردیم که از بخش مرکزی روسیه می‌گذشت و نزولات جوی خود را به حوضه آبریز حوضه ولگا می ریخت، این آب ها به دریای خزر سرازیر شده و دریا در تبخیر مداوم خود به تعادل می رسید. در حال حاضر، این طوفان‌ها بسیار بیشتر از شمال عبور کرده و بارش ها را در منطقه مسکو و سن پترزبورگ اجاد کرده و سرریز آن به اقیانوس منجمد شمالی ریخته می‌شود. در حال حاضر، ولگا با کمبود آب مواجه شده و بر این اساس، دریای خزر بسیار کم عمق شده است. به گفته این دانشمند، چرخه دیگری از طوفان‌ها یعنی چرخه جنوبی،ولگا را دور می زند و بارش را به حوضه‌های زهکشیدان و دنیپر تخلیه می‌کند.

     دریای خزر بزرگترین توده آبی محصور روی زمین است. بیش از 130 رودخانه به آن می ریزد که بزرگترین آنها ولگا، اورال، ترک، سولاک، سامور، کورا هستند. در خط ساحلی خزر پنج کشور آذربایجان، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و ایران وجود دارد. در سال 2023، به دلیل کم عمق شدن سریع دریای خزر ناشی از کاهش جریان آب از رودخانه‌ها، وضعیت اضطراری محلی در منطقه مانگیستائو قزاقستان اعلام شد. این امر برای بندر و ماهیگیران محلی مشکل ایجاد کرده است.

https://www.lada.kz/aktau_news/ecology/127352-ekspert-iz-rossii-nazval-prichiny-obmeleniia-kaspiia.html