اهم اخبار و تحولات حوزه سرکنسولگری و حمل و نقل و انرژی جمهوری قزاقستان

(هفته سوم دی 1403)

آموزش دانشجویان دانشگاه نفت و گاز آتیرائو در چارچوب برنامه آموزشی طرح یک راه-یک کمبربند

     با توجه به افتتاح شعبه ای از موسسه "جینگشی چین" در دانشگاه نفت و گازآتیرائو(اوتبایف) ، دانشجویان اکنون به برنامه‌های آموزشی بین المللی و سخنرانی‌های اساتید دانشگاه‌های پیشرو در چین دسترسی دارند.این طرح در چارچوب پروژه یک راه – یک کمربند با حمایت فناوری مهندسی نفت اجرا می‌شود. اکنون 25 دانشجوی فعال سال اول و دوم که به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند به صورت آنلاین درس خوانده  و در ماه می2025 در یک مدرسه تابستانی در چین شرکت می‌کنند. "مؤسسه جینگشی" به دلیل استانداردهای آموزشی در سطح جهانی و دستاوردهای فناوری شناخته شده است. این پروژه فناوری‌های مدرن و تجربیات آموزشی در صنعت نفت و گاز را ترکیب می‌کند و شایستگی حرفه ای مهندسان آینده را بهبود می‌بخشد.

 https://atpress.kz/ru/news/v-atyrau/studenty-atyrauskogo-universiteta-nefti-i-gaza-besplatno-projdut-onlajn-obuchenie-v-kitajskom-vuze

ایجاد طرحی برای آموزش پرسنل کشتیرانی در مانگیستائو

     بکتنوف نخست وزیر قزاقستان دستور تهیه طرحی برای آموزش پرسنل هوانوردی، راه آهن و کشتیرانی و همچنین جذب متخصصان در مناطق روستایی را صادر کرد. در جلسه هیئت دولت، وزارت حمل و نقل به همراه شرکت های مربوطه موظف شده است تا یک طرح مشخص برای تربیت متخصصان این صنایع تهیه کند. این دستور با توجه به مصوبه حضور خدمه قزاقی بر روی کشتی‌های این کشور از تاریخ 1ژانویه2025 و کمبود پرسنل قزاقی متخصص صادر شده است.

https://www.inaktau.kz/news/3884615/bektenov-porucil-razrabotat-plan-podgotovki-kadrov-dla-sudohodstva-v-mangistau

برنامه‌های پیش بینی شده برای احیای صنعت ماهی جمهوری قزاقستان

     صنعت ماهیگیری قزاقستان و توسعه آتی آن محور جلسه ای بود که در 28 دسامبر2024 در وزارت کشاورزی برگزار شد. آیدربیک ساپاروف وزیر کشاورزی اذعان کرد که نتایج فعلی این بخش کمتر از انتظارات است و خواستار تشدید تلاش ها در همه زمینه‌ها شد. یک تصمیم مهم در این نشست، نوسازی برنامه ریزی شده کارخانه ماهیان خاویاری آتیرائو در سواحل خزر قزاقستان بود. این تاسیسات که از سال 1998 به بهره برداری رسیده تاکنون تعمیرات اساسی در آن انجام نشده است. کار بازسازی قرار است در بهار 2025 آغاز شود. در این نشست همچنین راهکارهای توسعه ماهیگیری در دریای خزر بررسی شد. شرکت کنندگان بر لزوم انجام مطالعات جامع در مورد الگوهای مهاجرت گونه‌های ماهیان دریایی برای استفاده کامل از پتانسیل ماهیگیری خزر تاکید کردند. آبزی پروری یا پرورش ماهی، یکی دیگر از حوزه‌های اصلی تمرکز است. دولت برای خرید ماهی جوان، علوفه و دارو یارانه می دهد و همچنین 25 درصد هزینه‌های سرمایه گذاری برای ایجاد مزارع پرورش ماهی و تهیه تجهیزات را بازپرداخت می‌کند.

     تلاش ها برای معرفی وام ترجیحی و اجاره برای کشتی‌های ماهیگیری دریایی در حال انجام است. هدف از این اقدامات، افزایش حجم کل تولید ماهی خزر به 70 هزار تن - افزایش بیش از 1.5 برابری - تا سال 2025 است. پارلمان قزاقستان اولین قرائت لایحه «در مورد آبزی پروری» را تصویب کرد که هدف آن گسترش حمایت دولتی از پرورش ماهی است. این قانون شامل مقرراتی برای تخصیص مخازن و حوضچه‌ها به سرمایه گذاران بزرگ و یارانه دادن به هزینه‌های تامین آب است.انتظار می رود این اقدامات منجر به افزایش 25 درصدی تعداد مزارع ماهی تا سال 2027 شود که از 560 مزرعه در سال 2024 به 700 مزرعه خواهد رسید.

     ابتکارات مورد بحث در این نشست نشان دهنده تعهد قزاقستان به احیای صنعت ماهیگیری از طریق نوسازی، حمایت مالی و اصلاحات قانونی است. این کشور با ترکیب تلاش ها در هر دو بخش دریایی و آبزی پروری، به دنبال دستیابی به رشد پایدار در حالی که از پتانسیل گسترده منابع ماهیگیری خود استفاده می‌کند، می‌باشد.

https://timesca.com/kazakhstan-reveals-fish-industry-plans/

صید ماهی قزل آلا خزر در استان مانگیستائو برای اهداف علمی

     نخست وزیر جمهوری قزاقستان قطعنامه دولت این کشور در تاریخ 25 دسامبر 2024 به شماره 1113 را در مورد کشف و ضبط یک گونه نادر و در معرض خطر برای اهداف علمی را امضا کرد.

     در سند 25 دسامبر آمده است که مطابق ماده 15 قانون جمهوری قزاقستان "در مورد حفاظت، تولید مثل و استفاده از حیات وحش"، دولت جمهوری قزاقستان تصمیم گرفت اجازه صید ماهی قزل آلا دریای خزر را بدهد. پرورش در شرایط ویژه ایجاد شده برای اهداف علمی‌با رهاسازی بعدی در روز چهارشنبه در رویشگاه در بازه زمانی 26 دسامبر تا 31 دسامبر 2024 به میزان 13 کیلوگرم (10 عدد با وزن متوسط 1.3 کیلوگرم) از آب های بخش قزاقستان دریای خزر در منطقه مانگیستائو انجام می‌شود. کمیته شیلات وزارت کشاورزی جمهوری قزاقستان طبق رویه ای که قانون تعیین می‌کند، مجوز استخراج ماهی قزل آلا خزری را برای مقادیر مشخص شده برای مقاصد علمی‌به اشخاص حقوقی معتبر به عنوان موضوع علمی و یا فعالیت های فنی صادر می‌کند.

https://www.lada.kz/aktau_news/society/132824-v-mangistau-dlia-nauchnykh-tselei-vyloviat-10-osobei-kaspiiskogo-lososia.html

افزایش صادرات غلات جمهوری قزاقستان به ایران

     وزارت کشاورزی قزاقستان گزارش داد که بین سپتامبر تا 25 دسامبر 2024، 3.7 میلیون تن غلات تازه صادر کرده که در مقایسه با 2.4 میلیون تن صادرات در مدت مشابه در سال 2023، 54 درصد افزایش داشته است. صادرات به ازبکستان با 44 درصد رشد به 1.4 میلیون تن، تاجیکستان با 53 درصد به 589000 تن، افغانستان با 52 درصد به 182000 تن ، جمهوری قرقیزستان با 22 درصد به 72000 تن و به ایران از طریق بندر آکتائو با 30.2 درصد افزایش به 435000 تن رسید. در 11 ماهه اول سال 2024، در مجموع 9.2 میلیون تن محموله غلات جابه جا شده که 2.2 میلیون تن در داخل کشور و هفت میلیون تن صادر شد.

https://astanatimes.com/2025/01/kazakhstan-exports-54-more-harvest-grain-in-2024/

میزان رشد اقتصادی بخش غیرنفتی قزاقستان در سال 2024

     اقتصاد قزاقستان در سال جاری 5.1 درصد رشد کرد که به طور کامل توسط بخش غیرنفتی آن هدایت می‌شد و صادرات کالاهای فرآوری شده از ژانویه تا نوامبر 2024 با 10.2 درصد افزایش به 23.3 میلیارد دلار آمریکا رسید. آرمان بایگانوف، مشاور مالی در R-Finance، کشاورزی و صنعت سبک را به عنوان عوامل کلیدی در رشد برجسته کرد: تولید امسال به دلیل کاهش قیمت نفت و کالاها باعث رشد اقتصادی شد. کشاورزی، ساخت‌وساز و تجارت بخش‌های پیشرو بودند، به‌ویژه زمانی که قزاقستان به یک مرکز ترانزیتی برای عرضه به روسیه تبدیل شد. من معتقدم رشد بخش غیرنفتی در سال آینده ادامه خواهد داشت زیرا قیمت مواد خام ممکن است ثابت بماند. وی  پیش‌بینی کرد که اگر از بحران‌های جهانی یا جنگ‌های تجاری اجتناب شود و زنجیره‌های لجستیکی پایدار بمانند، قزاقستان می‌تواند رشد 4 تا 5 درصدی را در سال‌های آینده حفظ کند گرچه دو برابر شدن تولید ناخالص داخلی تا سال 2029 بعید است. داده‌های اولیه نشان می دهد که رشد تولید ناخالص داخلی 4.4 درصد در سال جاری است که احتمالاً تا پایان سال به 5 درصد می رسد.

https://astanatimes.com/2024/12/kazakhstans-non-oil-sector-powers-5-1-economic-growth-in-

2024/

حجم تولید و مسیرهای صادراتی نفت قزاقستان در سال 2024

     تقاضای جهانی برای هیدروکربن‌ها هنوز بالاست و همچنان ادامه دارد. آژانس بین المللی انرژی (IEA) پیش بینی می‌کند که تولید جهانی در سال 2025 بیش از 0.6 میلیون بشکه در روز و مصرف 0.8 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. در سال 2024، تولید نفت در قزاقستان بیش از 2 درصد کاهش و صادرات نیز 3 درصد کاهش یافت. دلایل متعددی برای کاهش تولید نفت قزاقستان وجود دارد. عمده‌ترین آن کاهش تولید در میادین تنگیز و کاشاگان است که در طول سال به دلیل تعمیرات، تولید متوقف شد. وزارت انرژی جمهوری قزاقستان فرض می‌کند که امسال تولید نفت در این کشور 2 میلیون تن کمتر از سال گذشته باشد. ارقام 11 ماهه این پیش‌بینی‌ها را تایید می‌کند. در این مدت حجم تولید نفت و میعانات گازی 80.5 میلیون تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل (82.2 میلیون تن) 2 درصد کاهش داشته و این تا حد زیادی به دلیل کاهش تولید در میادین بزرگ است. وزارت انرژی پیش بینی می‌کند که ارقام نهایی تولید نفت در سطح 87.8 میلیون تن و برای صادرات 68.3 میلیون تن باشد که به ترتیب 2.3 درصد و 3.1 درصد کمتر از سال 2023 است. 17.9 میلیون تن به بازار داخلی عرضه می‌شود.

     کشورهای اروپایی دوباره به مقصد اصلی صادرات نفت قزاقستان تبدیل شده اند. نفت خام صادراتی قزاقستان(Kebco) که از نظر کیفیت با اورال روسیه قابل مقایسه بوده، در بین پالایشگاه‌های نفت اروپایی بسیار محبوب است. براساس گزارش موسسه تحقیقات اقتصادی وزارت اقتصاد ملی جمهوری قزاقستان، از ژانویه 2013 تا مارس 2018، 83 درصد نفت صادراتی قزاقستان به این منطقه رفته در صورتیکه از آوریل 2018 تا فوریه 2022 این رقم به 73 کاهش یافته بود. اما از سه ماهه اول سال گذشته روند معکوس آغاز شده و تا سپتامبر 2024 از 53.8 میلیون تن نفت صادراتی، بیش از 84 درصد یا تقریباً 45.3 میلیون تن به اروپا تحویل داده شد.  بیش از نیمی از مقصد صادرات کشورایتالیا بود که نسبت به سال گذشته 28 درصد افزایش یافته است. هلند دومین خریدار بزرگ نفت قزاقستان با بیش از 5.5 میلیون تن بود که 9.2 درصد بیشتر از سال قبل است. در عین حال ارقام صادرات ژانویه تا سپتامبر نشان از کاهش شدید سهم خریداران آسیایی دارد. به عنوان مثال، چین و کره جنوبی واردات نفت قزاقستان را به ترتیب 40 و 64 درصد کاهش دادند و به 2.6 و 1.7 میلیون تن رساندند.

     شرکت های قزاقستانی مواد خام را در دو مسیر به سیستم ترانس نفت تحویل می دهند: با تانکر از بندر آکتائو به ماخاچکالا و همچنین از طریق خط لوله نفت آتیرائو - سامارا. نفت سنگین حمل شده از مسیر اول فقط به نووروسیسک می رسد، در حالی که نفت خام سبک تر از سامارا می‌تواند به نووروسیسک، اوست-لوگا یا از طریق دروژبا به آلمان ارسال شود.

https://azh.kz/ru/news/view/109916

اعلام زمان پایان تعمیرات میدان نفتی تنگیز

     وزارت انرژی جمهوری قزاقستان اعلام کرد که تعمیرات در بزرگترین میدان نفت و گاز قزاقستان، تنگیز، که در پایان اکتبر سال گذشته آغاز شد، تا اواسط ژانویه تکمیل می‌شود. پیش از این، الماسادم ساتکالیف، وزیر انرژی، گزارش داده بود که تعمیرات باید قبل از پایان سال 2024 تکمیل شود. در 27 سپتامبر سال گذشته، تولید در کارخانه نسل دوم تنگیز تا حدی متوقف شد تا عملیات تعمیر «دیگ بخار حرارتی زباله E-401A واحد 400» انجام شود. در نتیجه بازرسی تجهیزات، آسیب محلی از طریق خوردگی و همچنین "نشت بخار به جریان فرآیند" کشف شد. در ابتدا قرار بود این بازسازی تا 23 نوامبر2024 به پایان برسد.

https://azh.kz/ru/news/view/110211

امضا رسمی‌پیمان کریدور انرژی سبز

     ازبکستان، قزاقستان و آذربایجان رسما توافقنامه ای را برای ایجاد یک "کریدور انرژی سبز" امضا کردند که صادرات برق تجدیدپذیر به بازارهای اروپایی را تسهیل می‌کند. این توافقنامه در 27 دسامبر2024 از طریق ویدئو کنفرانس توسط نمایندگان شبکه‌های برق ملی ازبکستان، شرکت بهره برداری شبکه برق قزاقستان  و آذرانرژی امضا شد. این رویداد نتیجه مستقیم توافق سه جانبه ای است که توسط روسای جمهور سه کشور در ماه نوامبر با هدف تقویت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و انتقال برق فراملی انجام شد. در این راستا یک صندوق سرمایه گذاری مشترک با نام اتحادیه کریدور سبز که مقر آن در باکو است در ماه اوت2024 برای هماهنگ کردن صادرات انرژی سبز به اروپا تاسیس گردید. این ابتکار گامی‌کلیدی در جهت تعمیق همکاری‌های اقتصادی میان ازبکستان، قزاقستان و آذربایجان و در عین حال پیشبرد اولویت های انرژی‌های تجدیدپذیر در مقیاس جهانی است

     کریدور انرژی شامل صادرات برق از طریق دریای خزر به اتحادیه اروپا خواهد بود. این پروژه شامل کابل کشی فشار قوی زیر آب در سراسر دریای خزر، اتصال از طریق آذربایجان و گرجستان، و امتداد از زیر دریای سیاه تا رومانی است. شرکت مشاوره ایتالیایی CESI وظیفه تهیه یک مطالعه امکان سنجی اولیه را بر عهده گرفته که انتظار می رود تا اواخر سال 2025 انجام شود. پیش بینی می‌شود کل هزینه خط انتقال فشار قوی بیش از 2میلیارد دلار باشد. قیمت برق صادراتی بر اساس شرایط بازار با حداقل قیمت تخمینی 4 تا 5 سنت در هر کیلووات ساعت تعیین می‌شود.

     همچنین در ماه می2024، اپراتورهای انرژی از آذربایجان، رومانی، گرجستان ، مجارستان و بلغارستان تفاهم نامه ای برای ایجاد یک سرمایه گذاری مشترک برای پروژه انرژی دریای سیاه امضا کردند. این پروژه شامل یک کابل 1 گیگاواتی به طول 1195 کیلومتر است که برای انتقال برق سبز تولید شده در آذربایجان از طریق گرجستان و دریای سیاه به رومانی و انتقال بعدی به مجارستان و بقیه اروپا طراحی شده است. ساخت و ساز تا شش سال طول خواهد کشید. کمیسیون اروپا قصد دارد 2.3 میلیارد یورو به این پروژه اختصاص دهد.

https://kun.uz/en/news/2024/12/30/uzbekistan-azerbaijan-kazakhstan-sign-pact-on-green-energy-corridor

خط راه آهن جدید قزاقستان-ازبکستان برای افزایش حجم صادرات

     سرویس مطبوعاتی راه آهن قزاقستان (KTZ) گزارش داد که راه آهن جدیدی که قزاقستان و ازبکستان را به هم متصل می‌کند در سال 2027 افتتاح می‌شود و حجم حمل و نقل صادراتی را افزایش می دهد. به گفته KTZ، ساخت یک خط راه آهن جدید امکان هدایت بار از بخش موجود ساریاگش-تاشکند به خط جدید را فراهم کرده و ترافیک صادراتی به ازبکستان را افزایش می دهد.

     برای این اهداف، KTZ در حال اجرای یک پروژه سرمایه گذاری به ارزش 286 میلیارد تنگه (545.9 میلیون دلار آمریکا) است. KTZ اعلام کرد که راه آهن با استفاده از مصالح تولیدکنندگان داخلی ساخته خواهد شد. در طول ساخت، 3400 شغل موقت و بیش از 500 موقعیت دائمی ایجاد می‌شود. قزاقستان ابتکاراتی را برای افزایش ارتباطات حمل و نقل خود از طریق پنج مسیر اصلی راه آهن بین المللی دنبال  کرده که بازارهای چین را به آسیای مرکزی و اروپا متصل می‌کند.

https://astanatimes.com/2025/01/kazakh-uzbek-new-railway-line-to-increase-export-volumes/

بیانیه وزارت حمل و نقل قزاقستان در مورد ایجاد مرکز کانتینری بندر آکتائو

     وزارت حمل و نقل قزاقستان در مورد کارهایی که در سال جاری در بندر دریایی آکتائو انجام می‌شود، بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه آمده: برای توسعه حمل و نقل دریایی، ساخت مرکز کانتینری در بندر آکتائو آغاز شده تا ظرفیت آن را به 240 هزار LFE در سال افزایش داده و باعث تقویت موقعیت قزاقستان در عرصه لجستیک بین‌المللی، افزایش حمل و نقل کانتینری در مسیر ترانس خزر از طریق آذربایجان، گرجستان و ترکیه و هدایت بخشی از محموله‌های ترانزیتی چین به اروپا گردد. کار تعمیق در این بندر نیز برنامه ریزی شده تا ظرفیت ترمینال آن را افزایش و برای حمل و نقل کانتینری، کارآمدتر شود. این پروژه توسط وزارت حمل و نقل به طور مشترک با استانداری منطقه مانگیستائو اجرا می‌شود. براساس برنامه ریزی انجام شده، ساخت مرکز کانتینری در بندر آکتائو در سه ماهه دوم سال 2025 به پایان می رسد.

https://www.inaktau.kz/news/3885164/kogda-nacnutsa-dnouglubitelnye-raboty-v-morportu-aktau

رد شایعات مربوط به دریافت هزینه حامل های قزاق هنگام ورود به ازبکستان

     وزارت حمل و نقل قزاقستان گزارش داد: « از شرکت های حمل و نقل جمهوری قزاقستان هزینه ای در قلمرو جمهوری ازبکستان دریافت نمی‌شود. پیش از این اطلاعاتی در مورد دریافت هزینه برای حامل های قزاق هنگام ورود به ازبکستان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود. بر اساس توافقنامه بین دولت جمهوری قزاقستان و دولت جمهوری ازبکستان در مورد ارتباطات بین‌المللی خودرو از سال 2007، متصدیان حمل‌ونقل طرفین متقابلاً از پرداخت هزینه‌ها به استثنای هزینه‌های استفاده از جاده‌های عوارضی معاف هستند.

https://www.inaktau.kz/news/3885158/mintransporta-rk-razvealo-sluhi-o-sbore-pri-vezde-v-uzbekistan